Diyalektik Mantık hakkında bilgi
(Dıalectıc Logıc) 1. Tarşma, münazara mantığı, ilm-İ cedel. 2. Tez, antitez ve sentez üçlüsünün sürekli bir sarmal halinde hareket etmesi esasına dayanan mantık. Diyalektik mantığa göre tez İle bir olay, olgu ya da süreç olumlanır, tez her zaman dolaysızdır, ya da doîaysızhkla belirlenir. Antitez tezin olumsuzlanmasiyla' elde edilir, yani dolayımla belirlenir, fakat tezin basit bir değillemesi de değildir. Sentez ise tez ve antitezin çatışmasının yeni bir teze dönüşmesidir. Sentezde dolayım, yeni bir dolaysızhkta erir, çelişme aşılmış olur. Tez ve antitez sentezde korunarak aşılır; bu, geri döndürülemez bir süreçtir. Öte yandan formel mantığın tersine, diyalektik mantığa göre birşey hem kendisidir, hem de kendisinden başka birşeydir; başka bir deyişle herşeyin yapısında hem o şeyi kendisi olmaya, hem de başka bir şey olmaya zorlayan çelişik özellikler vardır. Nicel birikimler, belirli bir yoğunlaşma düzeyinden so a nitel dönüşümlere yolaçarlar. Bkz formel mantık.